Pháp đã đại bại ở trận Điện Biên Phủ năm 1945 như thế nào?

Trận Điện Biên Phủ, diễn ra từ ngày 13 tháng 3 đến ngày 7 tháng 5 năm 1954, là chiến thắng quân sự quyết định của Việt Nam, chấm dứt sự cai trị thuộc địa của Pháp tại Việt Nam. Sau chiến thắng này, đất nước bị chia cắt thành hai miền Bắc và Nam Việt Nam, tạo tiền đề cho những xung đột chính trị tiếp diễn và cuối cùng dẫn đến Chiến tranh Việt Nam. Trong bài viết này, hãy cũng Pywarfchiee xem chi tiết diễn biện trận Điện Biên Phủ, số lượng thương vong của mỗi bên.

Các cuộc xâm lược quân sự của Pháp bắt đầu tại Việt Nam

Sau một thiên niên kỷ Việt Nam nằm dưới sự kiểm soát của Trung Quốc kết thúc vào năm 969, đất nước được cai trị bởi một loạt các triều đại phong kiến trong suốt 915 năm tiếp theo. Vào thế kỷ 17, các thương nhân Pháp bắt đầu giao thương tại Việt Nam, sau đó là sự xuất hiện của các nhà truyền giáo Thiên Chúa giáo Pháp. Để bảo vệ các nhà truyền giáo này, các cuộc xâm lược quân sự của Pháp bắt đầu vào năm 1858. Đến năm 1884, Việt Nam, Lào và Campuchia trở thành thuộc địa của Pháp, được gọi chung là Đông Dương thuộc Pháp.

Sau Chiến tranh thế giới thứ 2, Pháp tìm cách tái lập quyền kiểm soát khu vực này. Họ đưa quân đội đến để khôi phục chế độ thuộc địa. Tuy nhiên, điều này đã vấp phải sự phản kháng của Việt Minh, một phong trào dựa trên lý tưởng Cộng sản do nhà dân tộc chủ nghĩa Việt Nam Hồ Chí Minh lãnh đạo, với mục tiêu giành độc lập cho Việt Nam.

Chiến tranh Đông Dương lần thứ nhất

Việt Minh bắt đầu chiến đấu chống lại Pháp vào năm 1946 trong cuộc chiến được gọi là Chiến tranh Đông Dương lần thứ nhất, ban đầu sử dụng chiến thuật du kích và sau đó là các phương pháp chiến tranh quy ước hơn khi nhận được vũ khí và hỗ trợ tài chính từ Liên Xô và Trung Quốc.

Vào tháng 11 năm 1953, hàng nghìn lính dù Pháp đã được thả xuống Thung lũng Điện Biên Phủ ở vùng núi Tây Bắc xa xôi của Việt Nam, gần biên giới với Lào. Họ chiếm giữ một đường băng nhỏ tại đây và bắt đầu xây dựng một căn cứ quân sự bao gồm một chuỗi các cứ điểm được củng cố trên một chu vi 40 dặm quanh đường băng.

Pháp đưa hơn 15.000 binh lính tới khu vực này, nhưng lực lượng đông đảo này bị phân tán mỏng để bảo vệ chu vi rộng lớn và phải đối mặt với tình trạng bị áp đảo về quân số. Việt Minh có gần 50.000 quân dưới sự chỉ huy của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, một người Cộng sản nhiệt thành và được coi là một trong những chiến lược gia quân sự vĩ đại nhất thế kỷ 20.

Pháp có hai mục tiêu chính trong việc chiếm đóng Điện Biên Phủ. Họ tìm cách tạo một căn cứ để tấn công và làm suy yếu các tuyến tiếp tế vào Lào, nơi hỗ trợ phong trào nổi dậy ngày càng lớn tại quốc gia này. Đồng thời, họ muốn khiêu khích Việt Minh tiến hành một cuộc tấn công quy mô lớn, tự tin rằng lực lượng Pháp sẽ chiến thắng trong kiểu chiến tranh này.

Tuy nhiên, Pháp đã đánh giá thấp khả năng lãnh đạo của Giáp cũng như vũ khí và năng lực của quân đội Việt Minh. Lực lượng Pháp dự kiến sẽ dựa vào đường băng để tiếp tế, nhưng họ đã sai lầm khi cho rằng Việt Minh không có vũ khí phòng không.

Giap không làm gì để ngăn cản sự xâm nhập ban đầu của Pháp. Trong suốt bốn tháng, quân đội của ông chuẩn bị kỹ lưỡng. Họ phân tán trên các ngọn đồi dốc đứng, bao vây thung lũng Điện Biên Phủ. Họ đào các vị trí pháo binh được bảo vệ tốt và bằng cách nào đó đã di chuyển những khẩu pháo lớn qua các sườn dốc hiểm trở và rừng rậm để bố trí vào các vị trí chiến lược.

Việt Minh bao vây lực lượng Pháp

Vào ngày 13 tháng 3 năm 1954, dưới bầu trời đêm không trăng, pháo binh Việt Minh bắt đầu nã pháo vào một trong các cứ điểm của Pháp trên tuyến phòng thủ, mở đầu cuộc bao vây toàn bộ căn cứ của quân Pháp. Ngày hôm sau, pháo binh của Tướng Giáp vô hiệu hóa đường băng, và lực lượng Việt Minh tấn công, chiếm được thêm một cứ điểm khác.

Trong hai tháng tiếp theo, dưới sự yểm trợ của pháo binh mà quân Pháp không thể khống chế, Việt Minh áp dụng chiến thuật chiến hào tương tự như trong Thế chiến thứ nhất. Họ đào chiến hào tiến ngày càng gần đến các tuyến phòng thủ của Pháp, đồng thời cô lập các cứ điểm còn lại. Không quân Pháp, mất đường băng hoạt động, buộc phải thả tiếp tế bằng dù trong làn đạn pháo và chịu tổn thất nặng nề: 62 máy bay bị phá hủy và 167 chiếc bị hư hại trong trận chiến.

Ngày 30 tháng 3 năm 1954, quân Việt Minh tấn công thêm hai cứ điểm. Những cuộc giao tranh đẫm máu, tuyệt vọng với các đợt tấn công và phản công kéo dài gần một tuần, khi quân Pháp chống trả quyết liệt nhưng dần phải nhượng bộ. Đến ngày 22 tháng 4, quân của Giáp đã chiếm 90% đường băng, buộc phải ngừng các cuộc thả dù tiếp tế, đẩy quân Pháp vào tình trạng tuyệt vọng và ngày càng suy yếu.

Thiệt hại nhân mạng cho cả hai bên là khủng khiếp. Giáp buộc phải triệu tập viện binh từ Lào trước khi tiếp tục các cuộc tấn công vào ngày 1 tháng 5. Cuối cùng, vào ngày 7 tháng 5 năm 1954, tuyến phòng thủ cuối cùng của Pháp sụp đổ. Một chiến sĩ Việt Minh đứng trên trụ sở của Pháp đã bị chiếm, phất cao lá cờ đỏ sao vàng chiến thắng, khép lại chiến thắng lịch sử tại Điện Biên Phủ.

Số thương vong cao cho cả hai bên

Trận Điện Biên Phủ kéo dài 57 ngày là một thất bại toàn diện đối với quân đội Pháp. Hơn 2.200 binh sĩ Pháp đã tử trận, và gần 11.000 người bị bắt, trong đó hơn 5.100 người bị thương. Chỉ khoảng 3.300 tù binh Pháp được hồi hương. Hàng nghìn người đã chết trong thời gian bị giam giữ, khi Pháp đàm phán rút khỏi Đông Dương tại Hội nghị Geneva năm 1954.

Theo các điều khoản của thỏa thuận hòa bình vào tháng 7 năm 1954, Việt Nam tạm thời bị chia cắt thành hai miền Bắc và Nam, với kế hoạch tổ chức tổng tuyển cử thống nhất đất nước vào năm 1956. Tuy nhiên, cuộc bầu cử này không bao giờ diễn ra. Thay vào đó, hai quốc gia riêng biệt đã hình thành: miền Bắc Việt Nam theo chế độ cộng sản, được Liên Xô và Trung Quốc hỗ trợ, và miền Nam Việt Nam, được Mỹ cùng các đồng minh ủng hộ.

Dẫn đến Chiến tranh Việt Nam

Phong trào đấu tranh giành độc lập hoàn toàn cho Việt Nam không dừng lại. Ở miền Nam, các lực lượng nổi dậy tập hợp thành Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam (Việt Cộng). Với sự hỗ trợ của miền Bắc và quân đội miền Bắc Việt Nam, Việt Cộng đã tiến hành chiến tranh du kích chống lại lực lượng Mỹ ngày càng gia tăng, dẫn đến Chiến tranh Việt Nam (còn gọi là Chiến tranh Đông Dương lần thứ hai), kéo dài từ những năm 1950 đến 1970.

Năm 1973, Mỹ rút quân chiến đấu khỏi Việt Nam. Hai năm sau, vào ngày 30 tháng 4 năm 1975, miền Nam Việt Nam thất thủ và Việt Nam trở thành một quốc gia cộng sản thống nhất và độc lập. Thủ đô cũ của miền Nam, Sài Gòn, được đổi tên thành Thành phố Hồ Chí Minh.

Lời kết

Ngày nay, Điện Biên Phủ là một điểm đến lịch sử nổi tiếng tại Việt Nam, thu hút du khách trong và ngoài nước. Thành phố này có một bảo tàng hiện đại cùng với nhiều di tích chiến trường được bảo tồn, bao gồm các cứ điểm phòng thủ của quân Pháp, hầm chỉ huy của Pháp và khu căn cứ của Việt Minh. Sân bay nơi từng diễn ra các cuộc tiếp tế trong chiến tranh nay đã được lát bê tông và phục vụ các chuyến bay thương mại thường xuyên từ Hà Nội.

Đừng quên xem thêm các bài viết khách tại danh mục lịch sử chiến tranh Việt Nam và lịch sử chiến tranh thế giới!

Biên dịch nội dung: Lê Tuấn

Nguồn: History.com – Battle of Dien Bien Phu