English
Trận Somme, diễn ra từ tháng 7 đến tháng 11 năm 1916, bắt đầu như một cuộc tấn công của phe Đồng Minh nhằm vào lực lượng Đức dọc theo Mặt trận phía Tây trong Chiến tranh thế giới thứ nhất, gần sông Somme ở Pháp. Trận chiến này đã trở thành một trong những trận đánh cay đắng, đẫm máu và tốn kém nhất trong lịch sử nhân loại, khi lực lượng Anh phải chịu hơn 57.000 thương vong trong đó hơn 19.000 binh sĩ thiệt mạng chỉ riêng trong ngày đầu tiên.
Đến khi Trận Somme kết thúc gần năm tháng sau đó, hơn 3 triệu binh sĩ từ cả hai phe đã tham chiến, và hơn 1 triệu người đã thiệt mạng hoặc bị thương. Trong bài viết này, Pywar sẽ chia sẻ cho bạn đọc tại sao trận Somme được gọi là trận khốc liệt nhất vào thời điểm đó.
Trận chiến bắt đầu – Ngày 1 Tháng 7, 1916
Trước khi tấn công, phe Đồng Minh đã tiến hành một cuộc pháo kích dữ dội kéo dài một tuần, sử dụng khoảng 1,75 triệu quả đạn pháo, với mục tiêu cắt phá hàng rào dây thép gai bảo vệ hệ thống phòng thủ chiến hào của Đức và phá hủy các vị trí của đối phương.
Vào sáng ngày 1 tháng 7, 11 sư đoàn thuộc Quân đội số 4 của Anh nhiều trong số đó là những người lính tình nguyện tham chiến lần đầu tiên bắt đầu tiến công trên một mặt trận dài 15 dặm về phía bắc sông Somme. Cùng lúc đó, năm sư đoàn Pháp tiến quân trên một mặt trận dài 8 dặm về phía nam, nơi hệ thống phòng thủ của Đức yếu hơn.
Các lãnh đạo phe Đồng Minh tự tin rằng cuộc pháo kích sẽ phá hủy phòng tuyến của Đức đủ để quân đội của họ dễ dàng tiến lên. Tuy nhiên, hàng rào dây thép gai vẫn còn nguyên vẹn ở nhiều nơi, và các vị trí của Đức nhiều trong số đó được bảo vệ bởi chiến hào sâu dưới lòng đất mạnh mẽ hơn so với dự đoán.
Dọc theo chiến tuyến, hỏa lực từ súng máy và súng trường của Đức đã cắt gục hàng nghìn binh sĩ Anh đang tiến công, nhiều người trong số đó bị mắc kẹt trong “vùng đất không người” giữa hai bên.
Đến cuối ngày đầu tiên, khoảng 19.240 binh sĩ Anh đã thiệt mạng và hơn 38.000 người bị thương số thương vong gần ngang bằng với số lượng mà quân đội Anh phải chịu khi phe Đồng Minh thất bại trong cuộc chiến tại Pháp trong Thế chiến II (tháng 5-tháng 6 năm 1940), bao gồm cả tù binh.
Chiến tranh tiêu hao
Các lực lượng Anh và Pháp khác đã đạt được một số thành công ở phía nam, mặc dù những lợi thế này rất hạn chế so với những tổn thất thảm khốc mà họ phải chịu trong ngày đầu tiên của trận chiến.
Tuy nhiên, Thống chế Anh Douglas Haig vẫn quyết tâm tiếp tục cuộc tấn công. Trong hai tuần tiếp theo, quân đội Anh đã tiến hành hàng loạt các cuộc tấn công nhỏ hơn vào phòng tuyến của Đức, gây áp lực ngày càng lớn và buộc Đức phải chuyển hướng một số vũ khí và binh sĩ từ Trận Verdun.
Sáng sớm ngày 15 tháng 7, quân Anh tiến hành một cuộc pháo kích khác, sau đó là một cuộc tấn công lớn, lần này nhắm vào Bazentin Ridge, ở phía bắc của Somme. Cuộc tấn công khiến quân Đức bất ngờ, và quân Anh đã tiến sâu khoảng 6.000 thước vào lãnh thổ đối phương, chiếm được ngôi làng Longueval.
Tuy nhiên, bất kỳ tiến bộ nhỏ nào cũng đi kèm với tổn thất nặng nề trong cuộc chiến tiêu hao kéo dài và chết chóc này, với quân Đức mất 160.000 binh sĩ, trong khi Anh và Pháp chịu hơn 200.000 thương vong tính đến cuối tháng 7.
Vào cuối tháng 8, khi tinh thần quân Đức suy giảm do mất đất cả ở Somme và Verdun, Tổng chỉ huy Đức, Erich von Falkenhayn, bị thay thế bởi Paul von Hindenburg và Erich Ludendorff. Sự thay đổi chỉ huy này cũng đánh dấu một thay đổi trong chiến lược của Đức: họ xây dựng một phòng tuyến phòng thủ mới phía sau mặt trận Somme, chấp nhận nhượng lại lãnh thổ nhưng cố gắng gây thêm thương vong cho quân Đồng Minh đang tiến công.
Xe tăng tham gia trận chiến
Vào ngày 15 tháng 9, trong một cuộc tấn công tại Flers-Courcelette, cuộc pháo kích của pháo binh Anh được theo sau bởi 12 sư đoàn lính tiến lên, đi cùng với 48 chiếc xe tăng Mark I, lần đầu tiên xuất hiện trên chiến trường.
Tuy nhiên, những chiếc xe tăng này vẫn đang ở giai đoạn phát triển ban đầu, và nhiều chiếc đã hỏng hóc trước khi đến được tiền tuyến. Mặc dù quân Anh có thể tiến được khoảng 1,5 dặm, họ phải chịu khoảng 29.000 thương vong và không đạt được một bước đột phá thực sự.
Khi tháng 10 bắt đầu, thời tiết xấu đã cản trở một cuộc tấn công khác của phe Đồng Minh, với binh sĩ phải vật lộn để vượt qua địa hình lầy lội trong khi hứng chịu hỏa lực ác liệt từ pháo binh và máy bay chiến đấu của Đức. Phe Đồng Minh thực hiện cuộc tấn công cuối cùng trong trận chiến vào giữa tháng 11, nhắm vào các vị trí của Đức trong thung lũng sông Ancre.
Với sự xuất hiện của thời tiết mùa đông khắc nghiệt, Haig cuối cùng đã ra lệnh dừng cuộc tấn công vào ngày 18 tháng 11, kết thúc trận chiến đẫm máu tại Somme, ít nhất là cho đến năm sau. Trong 141 ngày, quân Anh chỉ tiến được bảy dặm và không thể phá vỡ phòng tuyến của Đức.
Hậu quả của trận Somme
Trận Somme đặc biệt là ngày đầu tiên thảm khốc được nhớ đến như biểu tượng của sự tàn bạo và sự tàn sát dường như vô nghĩa đặc trưng cho chiến tranh chiến hào trong Chiến tranh thế giới thứ nhất. Các sĩ quan Anh, đặc biệt là Haig, đã bị chỉ trích vì tiếp tục cuộc tấn công bất chấp những tổn thất khủng khiếp.
Nhiều binh sĩ Anh tham gia chiến đấu tại Somme là những người tình nguyện nhập ngũ vào các năm 1914 và 1915, và trận chiến này là lần đầu tiên họ tham gia chiến đấu. Nhiều người trong số họ thuộc các tiểu đoàn gọi là “Pals battalions,” gồm những người bạn, người thân và hàng xóm từ cùng một cộng đồng.
Một ví dụ đau lòng về sự mất mát của một cộng đồng là vào ngày 1 tháng 7 tại Somme, khoảng 720 binh sĩ từ tiểu đoàn 11 East Lancashire (được biết đến với tên gọi Accrington Pals) đã tham chiến; 584 người trong số đó đã thiệt mạng hoặc bị thương.
Ai thắng trận Somme?
Chiến thắng của phe Đồng Minh tại Somme dù phải trả giá đắt đã gây tổn thất nghiêm trọng cho các vị trí của Đức ở Pháp, buộc quân Đức phải rút lui chiến lược về Phòng tuyến Hindenburg vào tháng 3 năm 1917, thay vì tiếp tục chiến đấu trên cùng một vùng đất vào mùa xuân năm đó.
Mặc dù con số chính xác còn gây tranh cãi, tổn thất của Đức vào cuối Trận Somme có thể vượt qua tổn thất của Anh, với khoảng 450.000 binh sĩ Đức so với 420.000 binh sĩ Anh. Tuy nhiên, các lực lượng Anh sống sót đã tích lũy được kinh nghiệm quý báu, điều này sau đó giúp họ đạt được chiến thắng cuối cùng trên Mặt trận phía Tây.
Lời kết
Trận Somme là biểu tượng của sự tàn khốc trong Thế chiến I, với tổn thất khổng lồ nhưng mang lại bước tiến chiến lược cho phe Đồng Minh. Dù chỉ tiến được 7 dặm và chịu hơn 1 triệu thương vong, trận chiến đã buộc Đức rút lui chiến lược và giúp quân Đồng Minh tích lũy kinh nghiệm quan trọng. Pywar hy vọng bài viết đã mang đến cái nhìn tổng quan về trận đánh lịch sử này. Và đừng quên khám phá, tìm hiểu thêm các bài viết khác về chiến tranh lịch sử thế giới và tin tức mới nhất nhé!
Biên dịch nội dung: Lê Tuấn
Nguồn: History.com – Battle of the Somme
